Peki borç nedir nasıl ölçülür ?
Farzedelim ki bizi bilmediğimiz bir ülkeye ışınladılar .Ve o ülkenin ekonomik durumu hakkında bilgi toplamamız istendi . O ülkenin para biriminin adı : "caş" bizdeki lira yerine onlar caş adını verdikleri bir para kullanıyorlar .
O ülkenin devlet başkanına gittik ve sorduk , : Ekonominiz nasıl ?
Bize verilen cevap :
" 100 milyar caş borcumuz var . Ekonomimiz iyi mi kötü mü siz karar verin ! "
Tabi biz caş ın ne olduğunu bilmiyoruz ve 100 milyar caşın çok mu az mı olduğunu da bilmiyoruz dolayısıyla bunu iyi mi kötü mü olduğunu da anlayamayız .
BU durumda bir soru daha sorduk : " Geliriniz ne kadar ? "
- "10 trilyon caş ." diye cevap verildi .
Yani bu ülkenin borç miktarı gelirinin % 1 kadar .
Çok iyi bir ekonomi olduğu anlaşılıyor .
Çünkü 100 lirası olan bir adamın 1 lira borcu varsa bu borç yok gibidir ,o kişiyi sıkıntıya sokmaz.
Ülkelerin de borç durumu ölçülürken aynı yöntem kullanılır .O ülkenin Milli gelirine bakılır .
Hiçbir geliri olmayan bir insaın 0 lira borcunun olması o kişinin iyi olduğu anlamına gelmez .Yani BORÇSUZ bir kişinin ZENGİN olduğunu veya gelirinin iyi olduğunu düşünmek çok saçmadır.
Ülkemizin en borçlu kişisi muhtemelen en zengin kişisidir . YAni miktar olarak bakılacak olursa bu durum ortaya çıkar.
tüm dünyada da böyledir...
Mesela
Türkiye nin kamu borcu 250 milyar dolardır
ABD nin 10 trilyon dolardır ...
Biz ABD den daha zengin miyiz ?
Türkiyenin milli geliri 600 milyar dolar civarındadır .Yani gelirine göre yüzde 40 yakın bir borçlanması sözkonusudur .
EKONOMİSTLER bir ülkenin BORÇ oranının TEHLİKE oluşturmayacak eşik olarak %40-45 leri göstermektedirler....Daha doğrusu MAASTRİCH kritelrine göre borç oranı bir devletin %40 civarında olması gerekmektedir.BUgün gelişmiş üğlkeler dahil tüm dünyada bu krtieri yakalamış nadir ülkelerden birisi TÜRKİYE dir .
Ama ne hikmetse herkes ağzını açınca TÜRKİYE ÇOK BORÇLU diyor .
NEye göre borçlu? Kİme göre borçlu ?
Tüm dünyada ekonomi analistleri borç durmunu incelerken o ülkenin KAMUborcuna bakar.ÖZel sektör de önemlidir ama orada başka paramatreler de devreye girer.
ÖZel sektör en çok kime borçlu sorusu önem kazanır ...
ÖZel sektör içerideki bankalara mı borçludur ?
Yoksa ülke dışındaki bankalara mı daha çok borçludur ?
ÖZel sektörün borç çevirebilme kabiliyeti nedir ? Finansal sistem ne kadar güçlü ...gibi birçok etken işin içine girer .
Benim hiç borcum yok öyleyse Sabancı dan daha zenginim diye düşünmek sadece bir avuntudur .
EKONOMİ bir bilimdir ve bu bilim ekonomiyi bilmeyenleri sömürmek için çok rahat kullanılır .
*****************************************
Birçokları şöyle der:
Benim borsada param yok düşerse düşsün ne zararım olur ki ?
Borsa çöker ,borsa çökünce şirketler değer kaybeder,şirketler değer kaybedince yatırım için para bulamaz,yatırım için para bulamayınca şçi çıkarır .
İŞçi çıkarınca işsiz kalan kişi eskisi gibi harcama yapamaz,harcama yapamayınca esnaf malını satamaz .
Devlet vergi toplayamaz,maaşlara zam yapamaz .
Enflasyon ve döviz yükselir çünkü borsada parası olan borsadan çıkınca parayı yutrdışına çıkarmak için döviz alır.
HEpsi döviz alınca dözi yükselir .
Döviz yükselince enflasyon artar.Enflasyon artınca cebindeki para değer kaybeder .
Önceden 2 liraya aldığın mala 3 lira vermek durumunda kalırsın .
BU çarkı farkedince şunu öğrendim ki ,ekonomiyi en iyi bilmesi gerekenler aslında parasal yönden en çok sömürülenlerdir.
M2D
Ekonomi derslerine devam etmeye çalışacağım inşaAllah ...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder